TOHUMCULUK SEKTÖRÜNÜN BAŞI SAĞ OLSUN... Sadece ülkemiz tarım sektörünün ve tohumculuk camiasının değil birçok uluslararası tohumculuk kuruluşunun da yakından tanıdığı, Derneğimizin bir önceki Genel Sekreteri değerli insan, Sevgili Ayhan Elçi 8 Temmuz 2011 tarihinde yaşamını yitirdi. Türkiye Tohumculuk Endüstrisi Derneği (TÜRKTED) olarak, sektörümüze çok önemli katkılar yapmış olan Saygıdeğer Duayenimizi ebediyete uğurlamanın derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Başta değerli eşi ve evlatları olmak üzere tüm sevenlerine, tohumculuk sektörü mensuplarına ve Derneğimizin değerli üyelerine başsağlığı diliyoruz. 27 Haziran 1943 tarihinde Ağrı’da doğan Ayhan Elçi, devlet memuru olan babasının görevi nedeniyle ilk ve ortaöğrenimini Doğu Anadolu Bölgesi’nin çeşitli yerlerinde sürdürdü. Atatürk Üniversitesi Toprak İlmi Bölümü’nden 1965 yılında mezun olan Elçi 1967 yılında tamamladığı vatani görevinin ardından aynı yıl Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nde çalışmaya başladı ve 1975 yılına kadar bu teşkilatın Erzincan, Erzurum ve Iğdır’daki çeşitli birimlerinde görev aldı. DSİ’deki görevinin ardından 1975 yılında Hayvancılığı Geliştirme Genel Müdürlüğü’ne (HAYGEL) uzman olarak atandı ve böylece Ankara’da ve yurt dışında uzun yıllar sürecek olan bürokratlık görevine de ilk adımını atmış oldu. 1976–1977 yıllarında Milletlerarası Akdeniz Yüksek Zirai Etütler Merkezi (MAYZEM) bursuyla Fransa Montpellier’de kırsal kalkınma konusunda tamamladığı ihtisasından sonra 1983 yılına kadar HAYGEL’de Fen Heyeti Başkanlığı ve Daire Başkanlığı görevlerini yürüttü. Bu dönemde Dünya Bankası tarafından finanse edilen çeşitli hayvancılık projelerinin hazırlanmasında ve uygulanmasında önemli görevler üslendi. Paris'te 1983 yılında başladığı OECD Nezdindeki Türkiye Daimi Temsilciliğinde Tarım Müşaviri ve MAYZEM Yönetim Kurulunda Türkiye Temsilciliği görevlerini 1987 yılına kadar sürdürdü. Bu görevi esnasında, OECD Tohumluk Sisteminin yanı sıra Fransa başta olmak üzere diğer OECD üyesi ülkelerin tohumculuk sistemlerini de yakından tanıma ve inceleme fırsatı buldu. 1987–1992 yılları arasında Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Proje Uygulama Genel Müdürlüğü’nde (sonrasında Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü’nde) Mühendis, Şube Müdürü ve Daire Başkanlığı görevlerinde bulundu. 1992 yılında aynı bakanlıkta müsteşar yardımcılığı görevine atanan Merhum Elçi kamudaki görevini, 1994 yılından emekli olduğu Nisan 1997’ye kadar Başbakanlık’ta devlet bakanı danışmanı ve bakan danışmanı olarak sürdürdü. Devamı ANAYASA MAHKEMESİ’NİN TOHUMCULUK KANUNU İLE İLGİLİ GEREKÇELİ KARARI YAYIMLANDI Anayasa Mahkemesi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Tohumculuk Kanunu’ndaki bazı yetkilerini "özel hukuk tüzel kişilerine" devretmesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti. Anayasa Mahkemesi’nin, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın, (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) Tohumculuk Kanunu’ndaki bazı yetkilerini "özel hukuk tüzel kişilerine" devredebileceğine ilişkin hükmüne, "denetim" yetkisinin devri yönünden verdiği iptal kararının gerekçesi 23 Temmuz 2011 sayılı ve 28003 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.(Kararın tamamını okumak için buraya tıklayın) CHP tarafından Anayasa Mahkemesi’nin gündemine taşınan 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu’nun, 4. maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları, 5. maddesinin ikinci ve dördüncü fıkraları, 6. maddesinin üçüncü fıkraları, 8. maddesinin birinci fıkraları, 9. maddesinin ikinci fıkraları, 15. maddesinin yürürlüğünün durdurulması ve iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne dava açtı. Devamı TÜRKİYE PATATESTE DE DIŞA BAĞIMLI Niğde Patates Araştırma Enstitüsü Müdürü Hüseyin Onaran, Türkiye'de 86 adet tescilli patates tohumu çeşidinin bulunduğunu belirterek, sadece iki tohumun Türkiye'ye ait olduğunu ancak bu tohumların da henüz üretim aşamasında olmadığını söyledi. Patatesin, dünyada mısır, çeltik ve buğdaydan sonra en fazla üretimi yapılan dördüncü bitki olduğunu belirten Onaran, “Doğrudan ev tüketiminden cips, püre, un, nişasta ve alkol gibi sanayi hammaddesi olma özelliğini taşıyan patates, içerdiği protein, vitamin ve minerallerle de milyonlarca insanın açlık ve yetersiz beslenme çekilen dünyada bu sorunların çözümüne katkı sağlayabilecek en önemli ürünlerin başında gelmekte” diye konuştu. Türkiye'nin, 2010 yılı verilerine göre 138 bin hektar alanda 4,5 milyon tonluk patates üretimi ve dekar başına 3 bin 250 kilogramlık verimi ile dünyanın en önemli patates üreten ülkelerinden birisi olduğuna değinen Hüseyin Onaran, buna karşılık ülkemizde her yıl ortalama 500 bin ton patates tohumluğuna ihtiyaç olduğunu ifade ederek, “Bu ihtiyacı sertifikalı tohumlarla karşılama oranımız sadece yüzde 21 civarında. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak görev yapan Niğde Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde, yeni patates çeşitlerinin geliştirilmesi çalışmalarını yürütüyoruz. Devamı TÜRKİYE'DEN İSRAİL'E “TOHUM DARBESİ” İsrail tohumu karşısında pek değer bulamayan yerli tohum 2011 yılında adeta altın gibi değerlendi. 2008 yılında başlayan ve bu yıl da devam eden sertifikalı tohumluk destekleri sonucunda 2008 yılında 158 bin ton olan buğday tohumluk üretimi 2010 yılında yüzde 99 artışla 315 bin tona, yine 2008 yılında 20 bin ton olan arpa tohumluk üretimi 2010 yılında 34 bin tona ulaştı. Talepteki en büyük patlama ise 2011 yılında yaşandı. Türkiye Tohumcular Birliği'ne göre 2011 yılında bir önceki yıla göre sertifikalı buğday ve arpa tohumluk üretiminde ciddi artış yaşanıyor. 2011 yılı Temmuz ayı rakamları ise talepte yaşanan patlamayı bütün çıplaklığı ile gözler önüne seriyor. Turktobhaber'de yer alan bilgilere göre 2010 yılı Haziran ve Temmuz aylarında yapılan buğday ve arpa tohumluk etiket talebi 5 milyon adet civarında iken, 2011 yılı Temmuz ayı itibari ile bu rakam 7,5 milyon adede ulaştı. Talepte yaşanan patlama sertifikalı yurt içi tohumluk üretimine verilen desteğin yerinde bir destek olduğunun ve amacına ulaştığının de en büyük göstergesi oldu. Yetkililer, verilen desteğin tohumluk üreten firmaları da motive ettiğini belirtiyor. Devamı   DÜNYA TOHUMCULUĞUNDAN HABERLER AVRUPA BİRLİĞİ GDO’LU ÜRETİMDEKİ YASAKLAMA VE KISITLAMALARI HAFİFLETİYOR! Avrupa Parlamentosu üyelerinin geçtiğimiz günlerde oylayıp kabul ettikleri mevzuat taslağına göre, AB üyesi ülkelerde genetiği değiştirilmiş (GD) bitkilerin üretimindeki yasaklama ve kısıtlamalara birtakım esneklikler getirilmekte ve ayrıca söz konusu düzenlemeyle üye ülkelerde bu üretimin yapılabilmesi için çevresel duyarlılıkla ilgili dürtülerden de bahsedilebilecek. Devamı KÜRESEL TOHUM PAZARI 37 MİLYAR DOLARA ULAŞTI! Küresel anlamda fikri mülkiyete konu olan tohumculuk endüstrisi büyümeye devam ediyor. En son yapılan analizlere göre, Context Network adlı kuruluş küresel tohumluk endüstrisinin değerinin 37 milyar dolara ulaştığını tahmin etmektedir. Devamı FAO’NUN YENİ GENEL DİREKTÖRÜ SEÇİLDİ Jose Graziano da Silva Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilat (FAO)’nun Genel Direktörlüğü’ne seçildi. Gıda Güvenliği Bakanı olarak, Graziano da Silva son derece başarılı olan Brezilya “Sıfır Açlık Programı”nın uygulanmasından sorumluydu ve ayrıca bu programın tasarlanmasında da önemli rol oynamıştı. 2006 yılından beri, FAO Genel Direktör Yardımcılığı ile Latin Amerika ve Karayipler Bölge Temsilciliği görevini yürütmekteydi. (haberin devamı için buraya tıklayın) CPVO’NUN YENİ BAŞKANI ATANDI Avrupa Birliği (AB) Konseyi 12 Temmuz 2011 tarihinde, Martin Ekvad’ın 5 yıl süreyle CPVO (AB Bitki Çeşit Ofisi) Başkanlığı’na atanmasına karar verdi. Başkan Ekvad’ın 1 Eylül’de yeni görevine başlaması bekleniyor. İsveç uyruklu olan Ekvad, halen CPVO’nun Hukuk Biriminin Başkanlığı’nı yürütüyor. (haberin devamı için buraya tıklayın) ESA VE COPA’NIN BAŞKANLARI YENİLEŞİM KONUSUNDA İŞ BİRLİĞİ İÇİN ANLAŞTI 13 Temmuz 2011 tarihinde yapılan ikili görüşmenin ardından Avrupa Tohumculuk Derneği (ESA) ve Mesleki Tarım Organizasyonları Komitesi (COPA) Başkanları, Christoph Amberger ve Gerd Sonnleitner, “yenileşim için ortaklık” kurulması amacıyla somut bir çalışma planının geliştirilmesi için alt çalışma gruplarına görev verilmesi konusunda anlaştılar. Başkanlar, gelecekte ESA ve COPA arasındaki iş birliğinin hangi konularda yoğunlaşacağının araştırılmasını takiben özellikle tohum sektörünün ve çiftçilikteki rekabetin daha güçlü teşvik edilmesine yönelik ihtiyaçlar noktasında, başkanlar düzeyinde muntazam bir görüş alış verişinin yapılması sonucuna vardılar. ISAAA GELİŞEN BEŞ ÜLKENİN DAHA ÖNEMLİ BİYOTEKNOLOJİK VERİLERİNİ AÇIKLADI Dünyada biyoteknoloji konusundaki gelişmeleri izleyen ve değerlendiren “The International Service for the Acquisition of Agri-Biotech Applications (ISAAA)” adlı kuruluş beş ülke daha hakkında “Biotech Country Facts and Trends” isimli yayını sundu. Son yayınlanan dosyalar, gelişmekte olan Pakistan, Güney Afrika, Uruguay, Bolivya ve Filipinler’deki biyoteknolojik ürünlerin ticarileşmesi konusundaki önemli olan verileri bir iki sayfalık özet halinde aktarıyor. Söz konusu veriler, biyoteknolojik bitkilerin ticarileşmesi bağlamında 2010 yılı ekiliş alanları ve kabul edilmeleriyle ilgili rakamların yanı sıra gıda ve yem üretiminde kullanım ve üretim amaçlı ithalat izinlerine dair bilgiler ile bu kapsamda her bir ülkedeki kazançlar ve beklentilere dair özlü ve kolay anlaşılabilir yorumlardan oluşuyor. (Ülke raporlarını görmek için buraya tıklayın) PERU UPOV SÖZLEŞMESİNİ KABUL ETTİ Peru Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Uluslararası Birliği (UPOV) Sözleşmesi’ni kabul etti ve 8 Ağustos 2011 tarihinde Birlik’in 70. üyesi olacak. UPOV Sözleşmesi’nin amacı, açıkça tanımlanmış bir dizi ilkeler temelinde ıslahçılara fikri mülkiyet haklarının verilerek yeni bitki çeşitlerinin geliştirilmesini teşvik etmektir. (haberin detayı için buraya tıklayın) KENYA GDO’LU ÜRÜN İTHALATINI SERBEST BIRAKIYOR Kenya Kabinesi, ülkenin birçok yerini kasıp kavuran gıda sıkıntısını frenlemek amacıyla genetiği değiştirilmiş mısır ithalatını onayladı. Kenya bu hareketiyle, GDO'lu ürünlerin insan tüketimi için piyasaya sürülmesine izin veren bölgedeki ilk ülke oldu. Kenya GDO araştırmaları ve biyogüvenlik protokolleri açısından bölgenin en gelişmiş ülkesi konumunda. Analistler, GDO'lu ürünlerin pazara sunulmasında Kenya’nın deneyimlerinin kendi biyoteknolojik uygulamalarını düzenlemeleri açısından diğer komşu ülkelerce bir model olarak kullanılacağını ümit ediyorlar. (haberin devamı için buraya tıklayın) IRRI BİTKİ ISLAHININ YENİ BAŞKANINI ATADI Uluslararası Pirinç Araştırmaları Enstitüsü (IRRI), Eero Nissila’yı Bitki Islahı, Genetik ve Biyoteknoloji Bölümü Başkanı ve GRISP (Global Rice Science Partnership) Lideri olarak görevlendirdi. (haberin devamı için buraya tıklayın) YENİ KÜRESEL BİTKİ VERİ TABANI YAYIMLANDI! Bitkilerin “fonksiyonel özellikleri” hakkındaki dünyanın en büyük veri tabanı yayımlandı. Bilim insanları bu çalışmada, yeryüzündeki kabaca 300 bin bitki türünden 69 bin’indeki 3 milyon ayırt edici özelliği taradı. Bu başarıya dünya çapındaki 106 araştırma kuruluşu imza attı. Almanya’daki Max Planck Biyojeokimya Enstitüsü’nde “TRY” olarak da bilinen girişim, bu çalışmaya ev sahipliği yaptı. “TRY Veri Tabanı”nın ilk sürümü Global Change Biology dergisinde yayımlandı. Avustralya Macquarie Üniversitesi’nden Ian Wright, “Veri teminindeki bu dev ilerleme, gelecekteki iklim değişikliği ve toprak kullanımı hakkındaki senaryolar bağlamında bitki örtüsü ve ekosistemin nasıl değişeceğine dair daha güvenilir tahminlerin yapılmasına öncülük edecektir” dedi (haberin devamı için buraya tıklayın)